Componentenschaarste: creatieve oplossingen voor een mondiaal probleem

Vanuit het Noord-Hollandse Zwaag, onder de rook van Hoorn, runt Tanja van Truijen samen met haar broer Michiel de Bruin het technologiebedrijf Protonic. Het familiebedrijf bestaat dit jaar vijftig jaar en heeft al menig crisis in de sector zien komen en gaan. We spraken met Van Truijen over de huidige componentenschaarste in de EMS-sector en over creatieve Hollandse oplossingen voor een mondiaal probleem.   

“De crisis in de leveringsketen van componenten, chips en grondstoffen is niemand ontgaan. Tenzij je de afgelopen twee jaar het nieuws niet hebt gevolgd,” steekt Van Truijen van wal. Waar sommige bedrijven een afwachtende houding aannamen aan het begin van de crisis, gingen Van Truijen en haar broer juist fors investeren: “We hebben een compleet nieuw park ingericht met elf ‘slimme’ machines en onze eigen componentenvoorraden. Hierdoor zijn we in staat om sneller en flexibeler te produceren. Dat is in de huidige tijd een must.”

Flexibel en toekomstbestendig

Van Truijen: “Michiel en ik hadden al voor de crisis de wens om altijd toekomstbestendig te zijn. Daarom hebben we bewust gekozen om het productie- en controleproces zoveel mogelijk te automatiseren. De capaciteit van onze productie is hierdoor verdubbeld.”

De nieuwe machines werken op basis van manufacturing execution systems-software (MES). “Met deze software kunnen we het hele productieproces online en offline aansturen en monitoren,” licht Van Truijen toe. “De machines ‘denken’ als het ware met ons bedrijf mee, waardoor we heel flexibel zijn. Als een klant een order aan wil passen, is dat door de snelle omzettijden van de machines geen enkel probleem. Soms kunnen we door de componentenschaarste niet gelijk een grote order leveren, maar wel een deelorder. Dan is de klant uit de brand geholpen en leveren we de overige producten op een later tijdstip alsnog.”

Alternatieven, brokers en design

Maar zelfs slimme machines hebben materialen nodig om producten te maken. En die materialen zijn er niet altijd. Tanja: “Het gebrek aan grondstoffen en halfgeleiders blijft voorlopig een probleem in Europa.” Hoe gaat Protonic hier mee om? Van Truijen: “Bij leveringsvertragingen halen we alles uit de kast om de klant te ontzien en om de bestellingen toch op tijd klaar te krijgen. Dit doen we in drie stappen. Allereerst gaan we op zoek naar alternatieve componenten die gelijkwaardig zijn aan de niet-geleverde componenten. We nemen contact op met leveranciers en fabrieken buiten Europa, zoals China, de Verenigde Staten en Canada, om te kijken of daar nog voorraden liggen.”

“Communicatie maakt echt het verschil,” vervolgt Van Truijen. “Als je transparant bent en de situatie uitlegt aan de leverancier of fabrikant zijn ze vaak bereidt om mee te denken over oplossingen.” Als voorbeeld noemt Van Truijen een recente discussie met een leverancier van componenten. “De leverancier gaf aan dat medische applicaties voorrang hadden. Hij besefte niet dat wij de componenten óók nodig hadden voor een medische toepassing. Toen dit misverstand eenmaal uit de lucht was, kregen we de onderdelen alsnog snel geleverd.”

In het zeldzame geval dat Van Truijen, ondanks alle inspanningen, toch geen alternatieven kan vinden, neemt ze contact op met brokers, tussenpersonen in de markt. Daarnaast heeft ze nog een laatste troef achter de hand. “We hebben ontwerpers in dienst, dus we kunnen zelf het ontwerp aanpassen als dat nodig is. Dat laatste doen we alleen als het voordeel oplevert voor de klant en voor ons”, aldus Van Truijen.

Persoonlijke communicatie

Ondanks de leveringsproblemen in de EMS-sector kijkt Van Truijen met een optimistische blik naar de toekomst. “Ik probeer altijd te kijken naar wat er wél mogelijk is. Als we niet op tijd kunnen leveren, proberen we dit persoonlijk uit te leggen aan de klant om zo samen tot een oplossing te komen. Mijn ervaring is dat er best begrip is bij de klant, als je maar duidelijk bent en op tijd doorgeeft dat een levering vertraging heeft opgelopen. Je moet vanaf de start van de order al realistisch zijn over de leveringstijden. Daarmee voorkom je onbegrip. Als ik bijvoorbeeld een nieuwe auto koop en ik weet van tevoren dat ik zes maanden moet wachten op de levering, dan houd ik daar rekening mee. Maar als ik drie dagen voor de geplande leveringsdatum opeens een mailtje krijg dat ik nog een half jaar moet wachten, ben ik daar niet blij mee.”

We moéten creatief zijn

Hoewel de componentenschaarste een mondiaal probleem is, hebben niet alle bedrijven in gelijke mate last van de crisis. Multinationals blijven op tijd leveren. Van Truijen: “Deze bedrijven hebben de financiële middelen om de volledige capaciteit van een fabriek in één keer op te kopen, soms wel voor een jaar. Andere ondernemingen kunnen dan achter in de rij aansluiten. Dat is frustrerend. Wij kunnen als middelgroot familiebedrijf niet een jaar stilstaan om te wachten op producten. We moéten dus wel out-of-the-box denken. “

Aan creativiteit en ondernemingslust ontbreekt het Tanja zeker niet. “Ik heb een enorme drive om oplossingen te vinden door creatief en flexibel te zijn én door goed te blijven communiceren met leveranciers en, belangrijker nog, met onze klanten.”

Meer informatie over Protonic: https://www.protonic.nl/