Coronaonderzoek september: meer bedrijven verwachten in de problemen te komen

In september heeft FHI voor de vierde maal een coronaonderzoek uitgevoerd onder haar leden. Hierin wordt de impact van de coronacrisis op bedrijven gemeten. Het beeld verschilt per branche, maar over het geheel genomen verwacht een aanzienlijk deel van de ondernemers – circa 45 procent – nog in de problemen te gaan komen door de aanhoudende pandemie en de bijbehorende economische crisis.

Deze vrees voor toenemende problemen lijkt voor te komen uit de tweede coronagolf: ten opzichte van juli groeide in september het pessimisme aanzienlijk. Dalende omzetten en minder orders deden de bedrijven veel pijn. Ook maken veel bedrijven nog gebruik van de NOW-regelingen.

In de branche Gebouw Automatisering klinkt een optimistischer geluid. Zo verwacht ten opzichte van eerdere maanden een grotere groep bedrijven – circa 45 procent – dat zij niet door de coronacrisis in de problemen komen. Een afname in de omzet en orderportefeuille wordt als grootste pijnpunt gezien.

Bedrijven die door de coronacrisis zijn getroffen geven onder andere aan verder te digitaliseren en ook de marketingactiviteiten op te schroeven. Verder wordt het idee genoemd om onderling personeel tijdelijk uit te wisselen, een mogelijkheid die bijvoorbeeld het platform NLWerktDoor biedt.

Bijna de helft van de lidbedrijven actief binnen de branche Industriële Automatisering – ongeveer 46 procent – zegt dat zij door de coronacrisis in de problemen zijn gekomen. Toch verwacht een derde dat dat niet met zijn onderneming zal gebeuren. Een sterk groeiende moeilijkheid is de afname in de liquiditeitspositie van veel bedrijven: ruim 30 procent van de ondervraagde bedrijven gaf dit aan. Ook signaleren ondernemers verschuivingen van de omzet en een toenemend ziekteverzuim.

Binnen de IA-branche worden verschillende aanvullende maatregelen genomen om de coronacrisis het hoofd te bieden, ondanks dat er nog steeds veel van de NOW-regelingen wordt gebruikgemaakt. Een van die maatregelen is het verhogen van de marketing- en verkoopinspanningen en besparingen doorvoeren die geen invloed hebben op het personeelsbestand. Ook worden investeringen uitgesteld.

Het beeld uit het coronaonderzoek in de branche Industriële Elektronica is vrij stabiel te noemen: een grofweg gelijk aantal bedrijven – ruim 50 procent – geeft aan dat het nog steeds moeilijk heeft door de pandemie. Ruim een kwart denkt niet in de problemen te zullen komen. Grootste pijnpunt is de afname in de omzet: liefst 80 procent heeft hier mee te kampen. Ook zegt ruim 60 procent van de ondervraagden dat er een afname is in de orderportefeuille. Andere pijnpunten die leden noemen zijn productieproblemen door de anderhalvemetermaatregelen, stijgende transportkosten en dalende efficiency door het massale thuiswerken.

Bijna 30 procent maakt nog gebruik van de NOW-regelingen, terwijl bijna een derde van de bedrijven het aantal flexibele arbeidskrachten heeft verminderd. Ook leggen ondernemers meer de focus op bestaande klanten en wordt er minder geïnvesteerd in het werven van nieuwe medewerkers. Verder dalen de investeringen bij sommige bedrijven en wordt in een enkel geval gezocht naar een fusiepartner.

De IE-leden roepen de politiek op om coronaregelingen aan te passen, maar ook om een nieuwe toekomstvisie te ontwikkelen. Ook FHI kan daar in Den Haag een rol bij spelen.

Uit de resultaten van de branche Laboratorium Technologie blijkt dat meer bedrijven door corona het moeilijk hebben: bijna 55 procent zit in de maand september in de knel, ten opzichte van 42 procent in juli. Vooral de omzet en orderportefeuille is met respectievelijk ruim 80 tot 70 procent afgenomen. Ook de liquiditeitspositie verslechtert snel.

Nog 60 procent van de ondervraagden beroept zich nog op de NOW-loonkostensubsidies, maar het verminderen van flexibele arbeidsplaatsen is gedaald. Andere maatregelen die LT-ondernemers doen zijn het reduceren van de kosten, vertrokken personeel niet vervangen en het aanvragen van uitstel voor de omzetbelasting. Verder geven bedrijven aan dat zij de bedrijfskosten willen verlagen.

De branche Medische Technologie laat een optimistischer beeld zien: de groep ondernemers die denkt niet in de problemen te zullen komen is de laatste maanden gegroeid naar 35 procent. Toch heeft iets meer dan 40 procent het lastig. Opnieuw vormen een afname in het aantal orders en een dalende omzet de pijnpunten. Het aantal ziekmeldingen onder personeel ligt ook hoger en ondernemers klagen onder meer over extreem lange levertijden, minder fysiek klantencontact en uitstel van onderhoud en keuringen.

Leden van de branche MT hebben in september met name ingezet op het verminderen van de flexibele schil aan arbeidskrachten en afbouw van vast personeel. Ook is er geschoven met werknemers binnen afdelingen en zijn er meer beschermingsmaatregelen voor het personeel getroffen.