Waterstof veelbelovende maar complexe energiedrager voor de toekomst

Waterstof veelbelovende maar complexe energiedrager voor de toekomst Door: FHI, Federatie van Technologie Branches

Het toepassen van groene waterstof kan een belangrijke pijler zijn bij het behalen van toekomstige klimaatdoelen, maar er zullen nog veel innovaties binnen de industrie en energiesector nodig zijn om van waterstof daadwerkelijk een duurzame energiedrager te maken. Dat beeld kwam naar voren tijdens de netwerkbijeenkomst waterstof van de branche Industriële Automatisering.

Door: Dimitri Reijerman

In het Van de Valk Hotel in Duiven waren zestig IA-leden aanwezig om te luisteren naar vier presentaties over het onderwerp ‘waterstof – de technische implicaties’. De eerste spreker was Elbert Huijzer, werkzaam als strateeg bij Liander. Deze netbeheerder bekijkt hoe het bestaande gasnet in de toekomst inzetbaar is voor waterstofdistributie.

Huijzer schetste de huidige stand van zaken rondom waterstof en de toepasbaarheid daarvan. Liander is betrokken bij een aantal projecten rondom waterstof, waaronder The Green Village in Delft. Daarbij wordt praktijkervaring opgedaan met het aanleggen en beheren van een waterstofdistributienetwerk. Ook beschreef Huijzer de mogelijkheden om waterstof te mengen in aardgas.

Ellen van Loo van de Gasunie sprak over de vraag hoe waterstof precies gemeten kan worden. Van Loo vertelde dat Gasunie momenteel nog geen wettelijke taak heeft om H2 te meten. Er wordt aan diverse technologie gewerkt om metingen nauwkeuriger te krijgen.

H2-backbone

Gasunie heeft de ambitie om het huidige gasnet als ‘H2-backbone’ te benutten voor waterstof. Zo heeft het bedrijf twee dochters, EnergyStock en New Energy, ingezet om duurzame elektriciteit om te zetten in groene waterstof. Zo’n vijfduizend zonnepanelen moeten de benodigde energie inzetten. Verder besprak Van Loo een project van chemiebedrijven Dow Benelux, Yara en ICL-IP Terneuzen. Daarbij wordt een bestaande gaspijpleiding van Gasunie over een lengte van 12 kilometer benut om waterstof uit te wisselen.

De firma HyGear is een producent van waterstofgeneratoren die aardgas of biogas omzetten in zuivere waterstof. Ellart de Wit gaf onder andere aan dat vrijwel alle in Nederland geproduceerde waterstof momenteel niet duurzaam is, omdat het grotendeels uit aardgas wordt onttrokken. Slechts 4 procent wordt via het relatief dure elektrolyse-proces op een groene wijze geproduceerd.

Tijdens zijn lezing besprak De Wit, CTO van HyGear, de voordelen van H2 voor diverse toepassingen, ook als de waterstof is gewonnen uit aardgas. Zo kan waterstof benut worden om bijvoorbeeld zwaar verkeer deels te verduurzamen, omdat rijden op waterstof geen emissies van roet, zwavel, ozon en nox veroorzaakt.

Waterstoftankstations

TNO werkt ook aan innovaties op het gebied van waterstof. Huib Blokland, manager Instrumentatie, besprak onder andere de ambities om in de EU het aantal waterstoftankstations de komende jaren flink te verhogen. De EU wil in 2020 circa 520 van deze stations operationeel hebben en in 2025 moet dit zijn opgelopen naar meer dan 2000 stuks. Verder besprak hij hoe waterstof in het huidige gasnet kan worden bijgemengd en Blokland gaf aan dat de prijs van flowmeters flink omlaag moet. Tenslotte wees hij op TNO-onderzoek waarbij aan nieuwe sensoren wordt gewerkt.

De netwerkbijeenkomst werd afgesloten met een rondvraag. De aanwezigen waren erg geïnteresseerd in mogelijke toepassingen van waterstof. Wel werd uit de presentaties duidelijk dat het breed toepassen van waterstof in de energievoorziening nog in de kinderschoenen staat en dat er nog veel innovatie nodig is om stappen vooruit te maken. Nu in de politiek het Klimaatakkoord en de benodigde energietransitie nog hoger op de agenda is komen te staan, lijkt de waterstofindustrie een zonnige toekomst tegemoet te gaan.