Wil jij weten of er schadelijke stofjes in de lucht zitten van jouw woonkamer, of maak je je zorgen over stank of geluidsoverlast? Dan zal de beursgadget van vakbeurs WoTS 2024 je zeker aanspreken. De Omgevingsmonitor monitort de temperatuur, luchtvochtigheid, geluid en fijnstof in de omgeving. We vroegen medebedenker Andries Lohmeijer van KITT Engineering hoe het idee voor de gadget is ontstaan.

“Het idee ontstond tijdens een brainstormsessie met alle gadgetdeelnemers” steekt Lohmeijer van wal.  “We wilden een apparaat ontwikkelen waar mensen écht wat aan hebben.  Toen iemand het idee opperde om omgevingsinvloeden te monitoren, was iedereen direct enthousiast. Fijnstof is een veelbesproken en actueel onderwerp dat vaak in het nieuws is. En geluidsoverlast is volksirritatie nummer één, op de voet gevolgd door stankoverlast. De gadget is dus niet alleen ‘fun’ maar ook nuttig.”

Voortouw
Lohmeijer en zijn collega’s van KITT Engineering namen vanaf de start het voortouw bij het ontwerp van de monitor en de ontwikkeling van de basissoftware. “De kunst is om van een ‘leuk idee’ tot een fysiek product te komen waar mensen blij mee zijn en dat op korte termijn te produceren is”, legt Lohmeijer uit. “Dat is een uitdagend proces. De eerste stap is om de technische specificaties vast te stellen. Daarna kan je pas gaan nadenken over het ontwerp en de behuizing.”

Het succes van de gadget valt of staat met de kwaliteit van de sensoren, legt Lohmeijer uit. “Die moeten gevoelig genoeg zijn om de gewenste omgevingssignalen op te vangen en ongewenste invloeden uit te filteren. Tegelijk mogen de kosten niet de pan uitreizen; we geven de gadget immers gratis weg op de beurs. Daarom is uiteindelijk besloten om de fijnstofoptie betaald aan te bieden.”

Harde eis
Duurzaamheid was een harde eis van het projectteam. Lohmeijer: “De gadget wordt gesponsord door meer dan 20 bedrijven. Die steken allemaal tijd en geld in de Omgevingsmonitor en dan wil je niet dat hij na de beurs op een plank ligt te verstoffen. De gadget is geschikt voor langdurig gebruik en je kan met het apparaat deelnemen aan burger meetnetwerken, zoals MeetJeStad of de Sensor Community. Dit stimuleert het gebruik op de lange termijn.”

Zelf hacken
“De software is bewust in een open source-omgeving gebouwd zodat mensen deze zelf kunnen aanpassen en hacken,” aldus Lohmeijer. “Om juridische redenen wordt gesproken over een ‘monitor’ en niet over een meetapparaat. Als je claimt dat je een meetinstrument op de markt brengt, krijg je te maken met complexe regelgeving rondom toleranties en kalibraties. Zover willen we niet gaan. Maar als je omgevingsmonitor in de buurt van een bestaand meetpunt bevestigt, levert het wel fijnmazige informatie.”

Circulair
De monitor is bedoeld voor laagdrempelig thuisgebruik. Lohmeijer: “Je kan de gadget eenvoudig op een voeding aansluiten, configureren en een persoonlijke naam geven in een portal, bijvoorbeeld ‘Keuken opa Hans’. Dit maakt het mogelijk om een specifieke ruimte op afstand te monitoren. Zo kan je de keuken in de gaten houden vanaf je vakantieadres. Dit soort functionaliteiten vergroten de bruikbaarheid en relevantie van de gadget.”

Duurzaamheid vertaalt zich niet alleen in lange-termijn-gebruik, maar ook in de productie van de gadget.  “We maken gebruik van duurzame materialen en zorgen dat het product circulair is,” aldus Lohmeijer. “Het is mogelijk om de gadget uit elkaar te halen en te recyclen. Wat mij betreft haal je hele gadget uit elkaar en gebruik je de elektronica voor andere doeleinden. Als het maar niet bij het afval belandt.”

Trots
Het eerste prototype is inmiddels klaar en het gevalideerde ontwerp wordt naar verwachting eind juli opgeleverd. “In de eerste helft van september wordt de gadget geproduceerd,” vertelt Lohmeijer trots. “We hopen dat het eindproduct overal in Nederland wordt opgehangen en dat de communities de support na de beurs van ons overnemen. Dat zou geweldig zijn.”

Wil jij ook zo’n handige Omgevingsmonitor bemachtigen?
De gadget wordt in een gelimiteerde oplage van 1500 stuks gratis verspreid op de vakbeurs World of Industry, Technology & Science, van 24 tot en met 27 september in Jaarbeurs Utrecht. Beursbezoekers halen de onderdelen van de gadget op bij de deelnemende stands en zetten hem zelf in elkaar. Meld je gratis aan voor de beurs en verzamel de gadget via de website.

Sponsoren WoTS Gadget

FHI, federatie van technologiebranches
en_GBEnglish (UK)