Netcongestie: De uitdaging van een stabiel en toekomstgericht energiesysteem
Met de groeiende vraag naar elektriciteit door verduurzaming en digitalisering komt het elektriciteitsnet onder toenemende druk te staan. Netcongestie, het probleem van overbelasting in het netwerk, vormt hierdoor een van de grootste uitdagingen in de energietransitie. Bij FHI zetten we ons in voor oplossingen en samenwerking die de capaciteit van het netwerk versterken en de vraag beter beheersen.
Netcongestie ontstaat wanneer het elektriciteitsnetwerk de gevraagde capaciteit niet meer aankan. Dit kan gebeuren op piekmomenten of in regio’s waar de vraag naar elektriciteit sterk groeit, bijvoorbeeld door de toename van elektrische voertuigen, warmtepompen en zonnepanelen. Deze overbelasting kan leiden tot stroomuitval en vertraging in de verduurzaming van zowel industriële als huishoudelijke toepassingen.
Zonder een stabiel en schaalbaar elektriciteitsnet is de overgang naar duurzame energiebronnen lastig te realiseren. Netcongestie vertraagt de uitrol van nieuwe energieprojecten, zoals wind- en zonneparken, omdat het huidige net niet in staat is om de pieken in opwekking en verbruik op te vangen. Dit remt de vergroening van ons energiegebruik en vraagt om urgente aanpassingen en innovaties.
Om netcongestie aan te pakken, is een combinatie van technische innovatie en strategische planning noodzakelijk. Zo kan vraagsturing (het aanpassen van de energievraag op piekmomenten) de druk op het netwerk verlichten. Daarnaast spelen batterijen en andere vormen van energieopslag een belangrijke rol in het opvangen van tijdelijke pieken en dalen. Ook het inzetten van lokale en decentrale energienetwerken helpt bij het verlichten van de belasting op het centrale net.
VNO-NCW en MKB Nederland initiëren het programma Netcongestie bedrijfsleven. Dit programma ondersteunt en betrekt ondernemers bij dit probleem. Door duidelijkheid en praktische informatie te bieden en naar hun knelpunten, ideeën en behoeftes te luisteren. En die kenbaar te maken bij overheden en netbeheerders.
Bij FHI werken we aan het creëren van de juiste voorwaarden voor een toekomstbestendig elektriciteitsnet. Dit doen we door samen te werken met technische brancheorganisaties, beleidsmakers en bedrijven om innovaties in netbeheer, slimme technologieën en energieopslag te versnellen. Wij pleiten voor een proactieve benadering van netbeheer waarbij alle betrokken partijen samenwerken aan een robuust netwerk dat klaar is voor de toekomst.
Fossiele brandstoffen (olie, gas, kolen), biomassa, wind, water, zon, geothermie, kernsplijting en kernfusie.
Onderzoek naar energiebronnen varieert van fossiele tot hernieuwbare energiebronnen en wordt uitgevoerd door multinationals en onderzoeksinstituten. FHI-leden leveren hierin waardevolle instrumentatie en analysetechnieken. Bijvoorbeeld tijdens het LabAnalyse-event, waar een spreker van de WUR inging op geavanceerde materiaalonderzoeken zoals de isotopensamenstelling in hout. Hoewel het onderwerp energiebronnen minder prominent was in presentaties, dragen FHI-experts actief bij aan ontwikkelingen op dit gebied.
Belangrijkste dragers: Warmte, stoom, elektriciteit, olie, gas, kolen, batterijen en waterstof.
Energiedragers slaan energie op en transporteren deze naar verbruikslocaties. De focus binnen FHI ligt met name op waterstof en batterijen. Zo werden tijdens de World of Industry, Technology & Science vakbeurs innovaties in waterstoftechnologie besproken door bedrijven zoals Kiwa en KROHNE Nederland. Op het gebied van batterijen werd door onder andere Phoenix Contact en Weiss Technik ingegaan op connectiviteit, veiligheid, en temperatuurbeheer in batterijopslag.
Waterstof
Leden uit de branche Industriële Automatisering sluiten met hun kennis direct aan op klanten uit de procesindustrie, die kansen mogelijk willen maken. Binnen de branche Industriële Elektronica tonen leden hun deskundigheid rond Power Electronics & Energy Storage, waardoor enabling technology voor waterstof brandstofcellen aan de orde komt.
Batterijen
Phoenix Contact presenteerde in 2023 het belang van connectiviteit bij het ontwerp van een batterij systeem. Bender Benelux toonde de juiste wijze van monitoren, om vroegtijdig isolatiefouten in BESS en DC stelsels te herkennen. Weiss Technik ging in op het maken van een testlab voor batterijen. Door EPIC power werd aangegeven hoe hernieuwbare energie met batterijsystemen en brandstofcellen gekoppeld kunnen worden door DC/DC converters. Zo zijn er diverse andere technische aspecten van belang. De systematische aanpak van temperatuurmetingen in accu applicaties en het managen van temperatuur in batterijen bijvoorbeeld, om uiteindelijk ook de levensduur te maximaliseren. Sprekers zijn ook ingegaan op condensatoren voor energieopslag en het belang van de voeding bij de elektrificatie van machines bij Machinebouw.
Belangrijkste methoden: Elektrolyse, pyrolyse, warmtepompen, wind- en zonneparken, kernenergie en waterkrachtcentrales.
Energieproductie zet bronnen om in bruikbare energievormen die vervolgens opgeslagen of gedistribueerd kunnen worden. FHI-leden zijn nauw betrokken bij technische installaties voor elektrolyse en pyrolyse. Daarnaast zijn conversietechnieken zoals DC/AC-omzetting essentieel om energie efficiënt op te slaan en te verdelen.
Belangrijkste netwerken: Warmtenet, elektriciteitsnet, gasnet, waternet.
De energie-infrastructuur is cruciaal voor het betrouwbaar en efficiënt koppelen van vraag en aanbod. De keuzes in de distributienetten voor warmte, gas, water en elektriciteit bepalen dan ook hoe goed het energiesysteem nu én in de toekomst functioneert. Tijdens diverse FHI-events en seminars komt dit aan bod. Zo organiseerde FHI op 8 juni 2023 een themabijeenkomst over netcongestie, met bijdragen van experts van Stichting E-Laad, Alliander, Vattenfall, Resourcefully, Novar en Stedin. Zij deelden praktische oplossingen om capaciteitsproblemen in het stroomnetwerk aan te pakken en de betrouwbaarheid te verbeteren. Tijdens de voorzitterswissel op 30 mei 2024 nam Netbeheer Nederland ons mee in wat zij doen.
Lees verder
Op het Power Electronics en Energy Storage event bespraken diverse sprekers technische oplossingen om energieverlies tijdens distributie te beperken. Zo werd door de Universiteit Twente ingegaan op de elektrificatie van boten en het slim combineren van energiebronnen. Daarnaast bracht PRAX met een andere benadering de mogelijkheden om energieverlies te minimaliseren naar voren.
FHI faciliteert kennisuitwisseling binnen gespecialiseerde groepen. Zo hebben leden van EMVT gezamenlijk kortsluitingskwesties in hoogspanningsstations besproken, en heeft de EMC-ESD vereniging het onderwerp draadloze stroomoverdracht behandeld. Ook leden van het Platform Energie ontmoeten elkaar om te praten over normen en regelgeving, wat de basis vormt voor een veilige en toekomstgerichte infrastructuur.
FHI-leden leveren een breed scala aan technologieën en expertise, zoals Test & Measurement-apparatuur, sensoren, meet- en regeltechniek, en IoT-oplossingen. Deze innovaties maken het mogelijk om de energie-infrastructuur nauwkeurig te monitoren en waar nodig bij te sturen. Zo dragen FHI-leden bij aan de betrouwbaarheid en veerkracht van het gehele distributiesysteem.
Belangrijkste sectoren: Industrie, gebouwen, consumentensector, agrarische sector, mobiliteit, infrastructuur.
Energieverbruik wordt breed toegepast en geoptimaliseerd in sectoren zoals industrie, mobiliteit en datacenters. Bij events zoals Energie in Industrie werd besproken hoe monitoringtechnieken helpen om energie-efficiëntie te verbeteren en CO2-uitstoot te verminderen. Toepassingen variëren van elektrificatie van voertuigen tot energiezuinige gebouwoplossingen en efficiënte datacentertechnieken. FHI-leden bieden oplossingen zoals energiemonitoring, power quality-management en het verbeteren van de duurzaamheid in industriële processen.
Energieverbruik speelt een grote rol in uiteenlopende toepassingen zoals mobiliteit, apparaten, transport, productie en machines. De stijgende energiekosten maken dat bedrijven steeds meer focussen op efficiënt en verantwoord energiegebruik, ondersteund door technologische innovaties.
English (UK)